Εισαγωγή
Η μωβ μέδουσα, επιστημονικά γνωστή ως Pelagia noctiluca, είναι ένα είδος που συναντάται συνήθως σε ζεστά και εύκρατα νερά, συμπεριλαμβανομένης της Μεσογείου. Είναι γνωστή για το χαρακτηριστικό μωβ χρώμα της, το οποίο βαθαίνει καθώς ωριμάζει, και την βιοφωταύγειά της, δηλαδή την ικανότητά της να λάμπει στο σκοτάδι.
Αν και δεν είναι πάντα επικίνδυνη, το τσίμπημά της μπορεί να είναι επώδυνο λόγω των νευροτοξινών που απελευθερώνει. Αν έχετε τσιμπηθεί από μωβ μέδουσα, είναι σημαντικό να γνωρίζετε πώς να αντιμετωπίσετε την κατάσταση.
Απομάκρυνση από το νερό
- Βγείτε από το νερό: Αν έχετε τσιμπηθεί, απομακρυνθείτε αμέσως από το νερό για να αποφύγετε περαιτέρω τσιμπήματα.
- Πλύνετε την πληγείσα περιοχή με θαλασσινό νερό για να αφαιρέσετε τα πλοκάμια - αποφύγετε το γλυκό νερό, μπορεί να ενεργοποιήσει τα δηλητηριώδη κεντρίσματα.
- Μουλιάστε την περιοχή σε ξύδι (1/2 ξύδι - 1/2 νερό) για τουλάχιστον 30 δευτερόλεπτα ή σε πάστα μαγειρικής σόδας (αναλογία 3 κουταλάκια του γλυκού μαγειρική σόδα προς 1 κουταλάκι του γλυκού θαλασσινό νερό). Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι το ξέπλυμα της πληγείσας περιοχής με ανεκτό ζεστό γλυκό νερό για 20 λεπτά μετά την εφαρμογή ξιδιού ή πάστας σόδας θα συμβάλλει στην ανακούφιση από τον πόνο.
- Πάρτε ένα αντιισταμινικό χάπι (Zyrtec, Xozal, Benadryl) για να βοηθήσετε στην ανακούφιση από τον κνησμό και το πρήξιμο. Κορτικοστεροειδής κρέμα, αλοιφή λιδοκαΐνης ή λοσιόν καλαμίνας μπορεί να ανακουφίσει από τον πόνο και το κνησμώδες εξάνθημα. Χρησιμοποιήστε αναλγητικά που χορηγούνται από το στόμα, εάν χρειάζεται (παρακεταμόλη, ιβουπροφαίνη).
- Ζητήστε άμεση ιατρική φροντίδα εάν το τσίμπημα μέδουσας είναι στο μάτι σας ή κοντά σε αυτό.
Αφαίρεση υπολειμμάτων
- Χρησιμοποιήστε μια κάρτα ή ένα τσιμπιδάκι: Χρησιμοποιήστε μια κάρτα (όπως πιστωτική) ή ένα κομμάτι χαρτί για να ξύσετε προσεκτικά την περιοχή και να αφαιρέσετε τυχόν αγκάθια ή υπολείμματα από την μέδουσα.
- Μουλιάστε την περιοχή σε πολύ ζεστό νερό (όσο το δυνατόν πιο ζεστό) για τουλάχιστον 30 λεπτά – χρησιμοποιήστε ζεστά ρούχα ή πετσέτες αν δεν μπορείτε να τη μουλιάσετε.
Ανακούφιση από τον πόνο
Σύμφωνα με τον επίσημο οδηγό για τα είδη μεδουσών στα ευρωπαϊκά ύδατα, τα κύτταρα των μωβ κεντριών έχουν μια πολύ δραστική τοξίνη που προκαλεί αίσθημα καύσου, έντονο πόνο, φλεγμονή και κόκκινα δερματικά εξανθήματα. Το τσίμπημα προκαλεί κνίδωση και οίδημα, καθώς και κυστίδια, φουσκάλες και εφελκίδες που μπορεί να επιμένουν.
- Αντιφλεγμονώδη φάρμακα: Μπορείτε να πάρετε μη συνταγογραφούμενα αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιβουπροφαίνη ή η παρακεταμόλη, για να ανακουφίσετε τον πόνο.
Τι να μην κάνετε
- Μην ουρείτε πάνω στο τσίμπημα
- Μην εφαρμόζετε πάγο ή κρύο επίθεμα
- Μην αγγίζετε πλοκάμια ή αγκάθια με γυμνά χέρια
- Μην καλύπτετε ή κλείνετε την πληγή
Πώς να αποφύγετε τα τσιμπήματα από μέδουσες ή ψαράκια
Αν μπείτε στη θάλασσα, υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο να σας τσιμπήσει κάποια μέδουσα ή και ψαράκι.
- Προσέξτε τα προειδοποιητικά σημάδια στην παραλία (ειδικές σημάνσεις).
- Σκεφτείτε να φοράτε στολή κατάδυσης όταν κολυμπάτε στη θάλασσα, ιδιαίτερα την άνοιξη και το καλοκαίρι, ιδίως αν στην περιοχή έχουν εμφανιστεί μέδουσες.
- Φορέστε αδιάβροχα παπούτσια ή σανδάλια όταν περπατάτε σε ρηχά νερά ή βραχώδεις περιοχές.
- Χτυπήστε τα πόδια σας, όσο δυνατά μπορείτε, όταν περπατάτε σε ρηχά νερά για να καταλάβουν οι μέδουσες ότι πλησιάζετε και απομακρυνθούν, πιθανώς.
Παρακολούθηση συμπτωμάτων
- Σημάδια λοίμωξης: Παρακολουθήστε την περιοχή για σημάδια λοίμωξης, όπως ερυθρότητα, πρήξιμο ή πυώδη έκκριση.
- Αλλεργικές αντιδράσεις: Αν παρατηρήσετε σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις, όπως δυσκολία στην αναπνοή, πρήξιμο του προσώπου ή του λαιμού, αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια.
Ιατρική βοήθεια
- Επικοινωνήστε με γιατρό: Αν τα συμπτώματα επιμένουν ή αν έχετε σοβαρές αντιδράσεις, είναι σημαντικό να επισκεφθείτε έναν γιατρό ή να πάτε στο πλησιέστερο νοσοκομείο.
Συμπέρασμα
Η αντιμετώπιση τσιμπήματος από μωβ μέδουσες απαιτεί προσοχή και άμεσες ενέργειες. Ακολουθώντας τα παραπάνω βήματα, μπορείτε να μειώσετε την ταλαιπωρία και να προστατεύσετε την υγεία σας. Αν έχετε αμφιβολίες ή ανησυχίες, μην διστάσετε να ζητήσετε ιατρική βοήθεια.
Links
https://eody.gov.gr/disease/mov-medoyses/
https://www.acg.edu/ckeditor_assets/attachments/2171/KTF_First_Aid_for_Bee_&_Jelly_Fish_Stings.pdf
https://www.bluereefaquarium.co.uk/newquay/blog/local-area/blue-reef-warns-beachgoers-beware-of-mauve-stingers/
Συχνές Ερωτήσεις για τις Μωβ Μέδουσες
• Είναι επικίνδυνες οι μωβ μέδουσες για τον άνθρωπο;
Ναι, το τσίμπημά τους προκαλεί έντονο πόνο, κάψιμο και δερματικό ερεθισμό. Σπάνια όμως είναι απειλητικό για τη ζωή.
• Τι πρέπει να κάνω αν με τσιμπήσει μωβ μέδουσα;
Ξεπλένεις την περιοχή με θαλασσινό νερό, όχι γλυκό. Μπορείς να εφαρμόσεις κρύες κομπρέσες και αντιισταμινική ή κορτιζονούχα κρέμα.
• Πώς μπορώ να προστατευτώ στην παραλία;
Απόφυγε το κολύμπι όταν υπάρχουν προειδοποιήσεις. Η χρήση προστατευτικής στολής ή μακρυμάνικης μπλούζας στη θάλασσα μπορεί να βοηθήσει.
