Το τελευταίο διάστημα οι λοιμώξεις βρίσκονται σε έξαρση και ο βήχας είναι βασικός πρωταγωνιστής, είτε αφορά το κοινό κρυολόγημα, είτε αφορά κάποια σοβαρή λοίμωξη του αναπνευστικού. Ο βήχας είναι από τους πιο σημαντικούς αμυντικούς μηχανισμούς του οργανισμού μας που μας βοηθάει στην απομάκρυνση των βλεννωδών εκκρίσεων από το αναπνευστικό σύστημα ή εμποδίζει την είσοδο στον πνεύμονα ερεθιστικών αερίων ή υγρών.
Διακρίνεται σε δύο είδη: Τον ξηρό (χωρίς φλέγματα) και τον παραγωγικό (με φλέγματα).
Ο ξηρός βήχας οφείλεται σε διάφορα αίτια όπως, αλλεργίες, άσθμα, βρογχόσπασμο, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, φάρμακα, μετά από έκθεση σε ένα ερεθιστικό παράγοντα, όπως η σκόνη ή ο καπνός, χημικές ουσίες κ.ά.και μετά από απόφραξη των αεραγωγών από ένα αντικείμενο που εισπνεύστηκε κατά λάθος.
Ο παραγωγικός βήχας είναι αυτός που συνοδεύεται από την παραγωγή φλεγμάτων και συνήθως αποτελεί σύμπτωμα κοινών λοιμώξεων, χρόνιων παθήσεων των πνευμόνων, ρινικής καταρροής κ.α. Εμφανίζεται συχνότερα στους καπνιστές, οι οποίοι αναπτύσσουν χρόνια βρογχίτιδα (αυξημένη παραγωγή πτυέλων), που θεωρείται το πρώτο στάδιο της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας.
Η φυσιολογία του βήχα
Το αντανακλαστικό του βήχα αποτελείται από τρία στάδια: την εισπνοή, την εκπνοή η οποία βρίσκει αντίσταση στην επιγλωττίδα και από μια δυνατή απελευθέρωση αέρος από τους πνεύμονες που ακολουθείται από το άνοιγμα της επιγλωττίδας και από έναν έντονο ήχο. Υπάρχουν 2 είδη βηχός: Ο παραγωγικός, και ο ξηρός
• Ο παραγωγικός βήχας: Εάν στή διαδρομή της αναπνευστικής οδού υπάρχουν εκκρίμματα, τότε ο βήχας βοηθά στον καθαρισμό των βρόγχων και των πνευμόνων, από εκκρίσεις (πτύελα, φλέγματα) βλέννης και πύου, όπως και ξένα σώματα όπως η σκόνη και τα μικρόβια. Αυτός ο βήχας λέγεται παραγωγικός, και οφείλεται συνήθως σε λοιμώξεις του αναπνευστικού, ή αλλεργικές παραγωγικές παθήσεις αλλά και καρδιολογικά νοσήματα όπως καρδιακή ανεπάρκεια και οξύ πνευμονικό οίδημα.
• Ο ξηρός βήχας: Στίς περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν αναπνευστικές εκκρίσεις, ο βήχας προκαλείται συνήθως από ερεθισμένο βλεννογόνο ή από εξωβρογχική πίεση του βρογχικού δένδρου (πχ από όγκο, λεμφαδένα, καρκίνος) και δεν οδηγεί σε παροχέτευση υλικού. Ο βήχας αυτός λέγεται ξηρός.
Φυτικά σκευάσματα που περιέχουν αντιβηχικά βότανα, όπως ο κισσός, η δροσέρα, το θυμάρι και το άγριο έλατο, κυκλοφορούν ευρέως και χωρίς ανεπιθύμητες παρενέργειες. Η A.Vogel παρασκευάζει φυτικό αντιβηχικό - αντισηπτικό βάμμα και φυτικά αντιβηχικά σιρόπια και μαλλακτικά για το λαιμό.
Το φυτικό αντιβηχικό, αποχρεμπτικό Bronchosan της A.Vogel αποτελεί βάμμα συνδυασμού βοτάνων, όπως ο κισσός, το θυμάρι και η γλυκόριζα και αιθέρια έλαια ευκάλυπτου και γλυκάνισου. Ο κισσός χρησιμοποιείται με επιτυχία στη θεραπεία καταρροϊκών καταστάσεων της περιοχής των παραρρινικών κόλπων, ενώ το θερμαντικό θυμάρι έχει αποχρεμπτικές και μαλακτικές ιδιότητες και αποτελεί το ιδανικό βότανο για βαθιά εγκατεστημένες λοιμώξεις των πνευμόνων, νευρικό βήχα και άσθμα.
Το φυτικό αντιβηχικό – αντικαταρροϊκό Santasapina της A.Vogel, με βάση το άγριο έλατο, το οποίο χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις βρογχίτιδας, ιγμορίτιδας, βραχνάδας και βήχα, δεν περιέχει αλκοόλ, λακτόζη ή γλουτένη και είναι κατάλληλο και για μικρά παιδιά. Επιπλέον, το άγριο έλατο περιέχει αιθέριο έλαιο, τερπένια και ταννίνη, τα οποία δρουν ευεργετικά, καταπραΰνοντας με φυσικό τρόπο το ερεθισμένο αναπνευστικό σύστημα.
Το σαρκοφάγο βότανο, δροσέρα, σε συνδυασμό με κισσό και άγριο έλατο, περιέχονται στο φυτικό αντιβηχικό, βρογχικό σιρόπι Drosinula της A.Vogel, το οποίο ενδείκνυται για επίμονο σπαστικό βήχα. Η δροσέρα ως βότανο διαθέτει αντισπασμωδικές, αντισηπτικές και βλεννολυτικές ιδιότητες, ενώ οι αντιβηχικές ιδιότητες ενισχύονται από τα βότανα του κισσού και του άγριου έλατου. Η παρουσία της πλουμπαγίνης στη δροσέρα βοηθάει σε περιπτώσεις λοιμώξεων όπως ο στρεπτόκοκκος, ο σταφυλόκοκκος και ο πνευμονιόκοκκος, ενώ η μαλακτική επίδραση του βοτάνου στους ακούσιους μύες βοηθάει στην ανακούφιση από συμπτώματα άσθματος.
Η μέντα περιέχει φλαβονοειδή, ταννίνες και μενθόνη, των οποίων οι ιδιότητες χαρακτηρίζονται ως αντιφλεγμονώδεις, αντιμικροβιακές, αντισπασμωδικές, παυσίπονες και καταπραϋντικές. Σε συνδυασμό με φασκόμηλο και εχινάκια, η οποία είναι γνωστή για την συμπτωματική αντιμετώπιση κρυολογημάτων και γρίπης, παρασκευάζεται το φυτικό σκεύασμα Echinaforce throat spray της A.Vogel. Περιέχει εκχυλίσματα βοτάνου και ρίζας εχινάκιας ελεγχόμενης βιολογικής καλλιέργειας και φρέσκιας συγκομιδής, φύλλα φασκόμηλου ελεγχόμενης βιολογικής καλλιέργειας και φρέσκιας συγκομιδής και αιθέριο έλαιο μέντας. Το avg0005 μπορεί να εφαρμοστεί για την άμεση αντιμετώπιση ερεθισμών και λοιμώξεων της στοματοφαρυγγικής κοιλότητας, προβλήματα στην κατάποση, αίσθημα κνησμού ή καύσου στο φάρυγγα και βραχνάδα.
Άρης Πασχαλίδης, Master Science, Φαρμακοποιός
