Τι είναι η λιστερίωση. Από τι προκαλείται. Ποιες ομάδες πληθυσμού είναι πιο πιθανό να προσβάλει.
Η λιστερίωση είναι μια σοβαρή τροφιμογενής βακτηριακή λοίμωξη που συνήθως προκαλείται από την κατανάλωση τροφών μολυσμένων με το βακτήριο Listeria monocytogenes (ακατάλληλα επεξεργασμένων αλλαντικών και μη παστεριωμένων γαλακτοκομικών προϊόντων.
Η λοίμωξη είναι πιο πιθανό να προσβάλει:
- έγκυες γυναίκες και τα νεογνά τους,
- ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω και
- άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Συνήθως προκαλείται από την κατανάλωση.
-
Πώς διαγιγνώσκεται η λιστερίωση στον άνθρωπο;
Η αρχική διάγνωση της λιστερίωσης γίνεται με βάση τα κλινικά συμπτώματα και την εργαστηριακή ανίχνευση των βακτηρίων σε ένα επίχρισμα από αίμα, εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ), μηκώνιο νεογνών (ή το έμβρυο σε περιπτώσεις αποβολής), καθώς και από κόπρανα, εμετούς, τροφές (ή ζωοτροφή), σε σημεία δηλαδή όπου μπορεί να αναπτυχθεί το παθογόνο.
-
Η λιστερίωση, είναι σοβαρή λοίμωξη;
Οι περισσότερες λοιμώξεις από Listeria είναι τόσο ήπιες που μπορούν να περάσουν απαρατήρητες. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, μια τέτοια λοίμωξη μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές απειλητικές για τη ζωή, όπως:
Γενικευμένη λοίμωξη του αίματος.
Φλεγμονή των μεμβρανών και του υγρού που περιβάλλουν τον εγκέφαλο (μηνιγγίτιδα).
Αν και σπάνια λοίμωξη για τους ανθρώπους, η Listeria μπορεί εν τούτοις να μολύνει πολλά διαφορετικά σημεία στο σώμα, όπως τον εγκέφαλο, τις μεμβράνες του νωτιαίου μυελού ή την κυκλοφορία του αίματος.
-
Ποια είναι τα συμπτώματα της λιστερίωσης:
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να διαχωρίσουμε τα συμπτώματα για τις έγκυες γυναίκες και για τα άτομα του υπόλοιπου πληθυσμού.
Για τις εγκύους, τα συμπτώματα συνήθως είναι:
- Πυρετός.
- Συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, όπως μυϊκοί πόνοι και κόπωση.
Τα συμπτώματα στις εγκύους είναι συνήθως ήπια και ορισμένες έγκυες γυναίκες δεν έχουν ποτέ συμπτώματα. Ωστόσο, η μόλυνση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συνήθως οδηγεί σε αποβολή, θνησιγένεια, πρόωρο τοκετό ή απειλητική για τη ζωή μόλυνση του νεογνού.
Για τις υπόλοιπες ομάδες πληθυσμού:
- Πυρετός
- Συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, όπως μυϊκοί πόνοι και κόπωση
- Πονοκέφαλος
- Στραβολαίμιασμα
- Σύγχυση
- Απώλεια ισορροπίας
- Επιληπτικές κρίσεις
Τα συμπτώματα σε μη έγκυες γυναίκες μπορεί να είναι σοβαρά, με περίπου 1 στα 20 άτομα με διηθητική λιστερίωση να πεθαίνει.
-
Οδηγίες για εγκύους αναφορικά με τη Λιστερίωση
Για τις έγκυες γυναίκες, συνιστάται να αποφεύγουν την κατανάλωση τροφίμων που θεωρούνται “υψηλού κινδύνου”, σαν και αυτά που ακολουθούν:
- Αλλαντικά αέρος (καπνιστά και βραστά)
- Τυριά μαλακά (π.χ. ανθότυρο), αλλά και ημίσκληρα τυριά
- Μη παστεριωμένο γάλα
- Γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν παραχθεί από μη παστεριωμένο γάλα
- Καπνιστό σολωμό
- “Έτοιμες” ωμές σαλάτες, κ.α.
- Επίσης, καλό είναι να αποφεύγουν προϊόντα fast food.
Στο σπίτι, καθώς το βακτήριο Listeria monocytogenes πολλαπλασιάζεται σε συνθήκες ψύξης, συστήνεται:
- Η διατήρηση των τροφίμων σε θερμοκρασία ≤ 5οC
- H έγκαιρη κατανάλωση των τροφίμων (μέσα σε 2-3 ημέρες από την τοποθέτησή τους στο ψυγείο). Προσοχή και στα φρούτα. Καλό είναι να τοποθετούνται όσο το δυνατόν πιο νωρίς στο ψυγείο και να καταναλώνονται σύντομα (όχι μετά από κάποιες ημέρες).
Λιστερίωση και ασθένεια του εντέρου
Η Listeria μπορεί επίσης να προκαλέσει εντερική ασθένεια, που διαγιγνώσκεται σπάνια, επειδή τα εργαστήρια δεν δοκιμάζουν τακτικά δείγματα κοπράνων ασθενών για Listeria.
Τα συμπτώματα της εντερικής νόσου (διάρροια και εμετός), είναι ήπια συνήθως και ξεκινούν μέσα σε 24 ώρες από την κατανάλωση τροφής μολυσμένης με Listeria.
Διαρκούν 1-3 ημέρες.
Η θεραπεία εξαρτάται από το είδος και τη σοβαρότητα της ασθένειας ενός ατόμου. Οι περισσότερες λοιμώξεις από Listeria αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά (αμπικιλλίνη θεωρείται το συνιστώμενο αντιβιοτικό εκλογής και η τριμεθοπρίμη-σουλφαμεθοξαζόλη). Τα άτομα με διάρροια πρέπει να πίνουν πολλά υγρά.
Τι πρέπει να κάνω εάν έφαγα τροφή που μπορεί να έχει μολυνθεί με Listeria;
Επικοινώνησε με έναν πάροχο υγειονομικής περίθαλψης εάν κατανάλωσες τροφές μολυσμένες, και έχεις πυρετό μαζί με άλλα συμπτώματα λιστερίωσης, όπως κόπωση και μυϊκούς πόνους.
Ενημέρωσε άμεσα τον γιατρό σου αν:
- είσαι έγκυος,
- είσαι ηλικίας 65 ετών και άνω
- έχεις εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Εάν κατανάλωσες τροφή πιθανώς μολυσμένη με Listeria και δεν αισθάνεσαι άρρωστος/η ή δεν έχεις κάποιο σύμπτωμα, ίσως να μην χρειάζεσαι εξετάσεις ή θεραπεία. Σε κάθε περίπτωση, επικοινώνησε με έναν πάροχο υγειονομικής περίθαλψης εάν έχεις ερωτήσεις σχετικά με το τι πρέπει να κάνεις για να προφυλαχθείς.
