Η ακμή είναι μια κοινή δερματική πάθηση που επηρεάζει τους περισσότερους ανθρώπους κάποια στιγμή στη ζωή τους. Προκαλεί κηλίδες, λιπαρό δέρμα και μερικές φορές δέρμα που είναι ζεστό ή επώδυνο στην αφή.

Συμπτώματα ακμής

Η ακμή αναπτύσσεται συχνότερα σε:

• Πρόσωπο – αυτό επηρεάζεται σχεδόν σε όλους με ακμή.
• Πλάτη – αυτή επηρεάζεται σε περισσότερους από τους μισούς ανθρώπους με ακμή.
• Στήθος – Επηρεάζεται περίπου το 15% των ατόμων με ακμή.

• Ακμή και τύποι κηλίδων:

Υπάρχουν 6 κύριοι τύποι κηλίδων που προκαλούνται από την ακμή:

• Μαύρα στίγματα – μικρά μαύρα ή κιτρινωπά εξογκώματα που αναπτύσσονται στο δέρμα. Δεν είναι γεμάτα βρωμιά, αλλά είναι μαύρα επειδή η εσωτερική επένδυση του θύλακα της τρίχας παράγει χρώμα.
• Λευκά στίγματα – έχουν παρόμοια εμφάνιση με τα μαύρα στίγματα, αλλά μπορεί να είναι πιο σφιχτά και να μην αδειάζουν όταν πιέζονται.
• Βλατίδες – μικρά κόκκινα εξογκώματα που μπορεί να είναι ευαίσθητα ή επώδυνα
• Φλύκταινες – παρόμοιες με τις βλατίδες, αλλά έχουν μια λευκή άκρη στο κέντρο, που προκαλείται από την συσσώρευση πύου
• Οζίδια – μεγάλα σκληρά εξογκώματα που συσσωρεύονται κάτω από την επιφάνεια του δέρματος και μπορεί να είναι επώδυνα
• Κύστες – ο πιο σοβαρός τύπος κηλίδων που προκαλείται από την ακμή. Είναι μεγάλα κομμάτια γεμάτα πύον που ενέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο να προκαλέσουν μόνιμες ουλές.

• Πράγματα που μπορείς να δοκιμάσεις αν έχεις ακμή:

• Μην πλένεις τις πληγείσες περιοχές του δέρματος περισσότερες από δύο φορές την ημέρα. Το συχνό πλύσιμο μπορεί να ερεθίσει το δέρμα και να επιδεινώσει τα συμπτώματα.
• Πλύνε την πληγείσα περιοχή με ένα ήπιο σαπούνι ή καθαριστικό καίμε χλιαρό νερό. Το πολύ ζεστό ή κρύο νερό μπορεί να επιδεινώσει την ακμή.
• Μην προσπαθήσεις να «καθαρίσεις» τα μαύρα στίγματα ή να πιέσεις τα σημεία αυτά. Αυτό μπορεί να τα επιδεινώσει και να προκαλέσει μόνιμες ουλές.
• Απόφυγε τα προϊόντα μακιγιάζ, περιποίησης δέρματος και αντηλιακής φροντίδας που έχουν βάση το λάδι (μερικές φορές χαρακτηρίζονται ως «comedogenic»). Χρησιμοποίησε μη φαγεσωρογόνα προϊόντα με βάση το νερό, καθώς είναι λιγότερο πιθανό να μπλοκάρουν τους πόρους στο δέρμα σου.
• Αφαίρεσε τελείως το μακιγιάζ σου πριν πας για ύπνο.
• Εάν έχεις ξηρό δέρμα, χρησιμοποίησε ένα μαλακτικό με βάση το νερό, χωρίς άρωμα.
• Η τακτική άσκηση δεν μπορεί να βελτιώσει την ακμή, αλλά μπορεί να τονώσει τη διάθεσή σου και να βελτιώσει την αυτοεκτίμησή σου. Κάνε ντους το συντομότερο δυνατό μόλις ολοκληρώσεις την άσκηση καθώς ο ιδρώτας μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στα σημεία της ακμής.
• Πλένε τακτικά τα μαλλιά σου και προσπάθησε να μην τα αφήνεις να πέφτουν στο πρόσωπό σου. Οι άκρες της τρίχας, προκαλούν κέντρα ακμής και πιθανής μόλυνσης.

Αν και η ακμή δεν μπορεί να θεραπευτεί, μπορεί να ελεγχθεί με την κατάλληλη θεραπεία.

Εάν αναπτύξεις ήπια ακμή, είναι καλή ιδέα να συμβουλευτείς τον φαρμακοποιό σου. Επίσης, αρκετές κρέμες, λοσιόν και τζελ για την αντιμετώπιση των κηλίδων/σημείων ακμής είναι διαθέσιμα για αγορά από τα φαρμακεία.

Μπορεί να σου συτήσουν την χρήση προϊόντων με χαμηλή συγκέντρωση υπεροξειδίου του βενζοϋλίου, αλλά προσοχή, καθώς μπορεί να λευκάνουν τα ρούχα σου.

• Εάν η ακμή σου είναι σοβαρή, ή εμφανίζεται στο στήθος και στην πλάτη σου, μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπιστεί με αντιβιοτικά ή ισχυρότερες κρέμες που διατίθενται μόνο με ιατρική συνταγή.

• Πότε να ζητήσεις ιατρική συμβουλή:

Εάν έχεις ήπια ακμή, μίλησε με έναν φαρμακοποιό σχετικά με φάρμακα για τη θεραπεία της.

Εάν όμως αυτά δεν ελέγχουν την ακμή σου ή σε κάνουν να ενοχλείσαι από αυτήν, επισκέψου έναν δερματολόγο.

Θα πρέπει ακόμη να επισκεφτείς τον γιατρό σου, εάν έχεις μέτρια ή σοβαρή ακμή, οζίδια ή κύστεις, καθώς αυτά πρέπει να αντιμετωπιστούν σωστά για να αποφευχθούν οι συνακόλουθες ουλές.

Προσπάθησε να αντισταθείς στον πειρασμό να πιέσεις ή να “πειράξεις” τα σημεία προσβολής, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες ουλές.

Οι θεραπείες μπορεί να χρειαστούν αρκετούς μήνες για να λειτουργήσουν, επομένως μην περιμένεις αποτελέσματα από τη μια μέρα στην άλλη. Μόλις αρχίσουν να λειτουργούν, τα αποτελέσματα είναι συνήθως καλά.

• Γιατί έχω ακμή;

Η ακμή συνδέεται συχνότερα με τις αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών κατά την εφηβεία, αλλά επίσης μπορεί να ξεκινήσει σε οποιαδήποτε ηλικία.

Ορισμένες ορμόνες αναγκάζουν τους αδένες που παράγουν λίπος δίπλα στα τριχοθυλάκια στο δέρμα να παράγουν μεγαλύτερες ποσότητες ελαίου (μη φυσιολογικό σμήγμα).

Αυτό το ανώμαλο σμήγμα αλλάζει τη δραστηριότητα ενός συνήθως αβλαβούς βακτηρίου του δέρματος που ονομάζεται P. acnes, το οποίο γίνεται πιο επιθετικό και προκαλεί φλεγμονή και πύον.

Οι ορμόνες πυκνώνουν επίσης την εσωτερική επένδυση του θύλακα της τρίχας, προκαλώντας απόφραξη των πόρων. Ο καθαρισμός του δέρματος δεν βοηθά στην απομάκρυνση αυτού του μπλοκαρίσματος.

• Άλλες πιθανές αιτίες της εμφάνισης ακμής:

• Η ακμή είναι γνωστό ότι εμφανίζεται σε οικογένειες, είναι δηλαδή θέμα κληρονομικό. Εάν και η μητέρα και ο πατέρας σου είχαν ακμή, είναι πιθανό να έχεις και εσύ.
• Οι ορμονικές αλλαγές, όπως αυτές που “εμφανίζονται” κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου ή της εγκυμοσύνης, μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε επεισόδια ακμής στις γυναίκες.

Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η κακή υγιεινή ή η σεξουαλική δραστηριότητα παίζει ρόλο στην ακμή.

• Ποιος επηρεάζεται από την ακμή;

Η ακμή είναι πολύ συχνή στους εφήβους και στους νεότερους ενήλικες. Περίπου το 95% των ατόμων ηλικίας 11 έως 30 ετών επηρεάζονται από την ακμή σε κάποιο βαθμό.

Η ακμή είναι πιο συχνή στα κορίτσια από 14 έως 17 ετών και στα αγόρια από 16 έως 19 ετών.

Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ακμή για αρκετά χρόνια, προτού τα συμπτώματά τους αρχίσουν να βελτιώνονται καθώς μεγαλώνουν.

Η ακμή συχνά εξαφανίζεται όταν ένα άτομο είναι στα 20 του.