Πρωταπριλιά, η ημέρα που ό,τι δεις και ακούσεις θα σε κάνει να αμφισβητήσεις την αυθεντικότητά του. Πόσο μάλλον, εάν σου συμβεί κάτι! Σίγουρα θα υπάρξουν επιτήδειοι έτοιμοι να σε ξεγελάσουν και να σου κάνουν φάρσες! Λέγεται ότι οι φάρσες σταματούν 12 η ώρα το μεσημέρι ακριβώς, όμως εμείς, συνεχίζουμε ακάθεκτοι μέχρι το βράδυ!

Πώς ξεκίνησε

Είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, μια ημέρα που οι άνθρωποι όλου του κόσμου ξεγελούν και ξεγελιούνται από τις φάρσες της Πρωταπριλιάς. Ξεκίνησε από την Ευρώπη και υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη είναι ότι άρχισε από τους Κέλτες, μια φυλή ψαράδων, οι οποίοι ξεκινούσαν την εποχή ψαρέματος την 1^η Απριλίου. Λόγω εποχής όμως, τα ψάρια τους ξεγελούσαν και δεν τους βοηθούσαν να πιαστούν εύκολα και έκαναν μεταξύ τους πλάκα (οι ψαράδες) για το πόσα ψάρια έπιασαν. Γι’ αυτό και η έκφραση, «να δούμε πόσα ψάρια θα πιάσουμε»!

Η δεύτερη, και πιο έγκυρη, εκδοχή υποστηρίζει ότι η Γαλλία ήταν ο πρωτεργάτης της Πρωταπριλιάς καθώς η Πρωτοχρονιά τους ξεκινούσε την 1^η Απριλίου μέχρι τα μέσα του 16ου αιώνα. Όμως, ο βασιλιάς Κάρολος Θ’ μετακίνησε την αρχή του έτους από την 1η Απριλίου στην 1η Ιανουαρίου για να συμβαδίζει με τις άλλες χώρες. Τελικά, η Γαλλία πέρασε από το Ιουλιανό στο Γρηγοριανό ημερολόγιο το 1582, όμως πολλοί δεν το είχαν συνειδητοποιήσει εγκαίρως, διότι τα νέα εξαπλώνονταν με αργούς ρυθμούς και έτσι κατέληξε σε ένα είδος αστείου που μετατράπηκε σε έθιμο.

Media και Πρωταπριλιά

Μετά από την αναγνώριση και διάδοση αυτής της ημέρας με τα αθώα ψέματα, τα media, έχουν καθιερώσει τις ειδήσεις-φάρσες, γνωστές ως «hoaxes» οι οποίες είναι πολύ πετυχημένες και πιστευτές. Μερικές από αυτές είναι ότι ο Τόμας Έντισον εφηύρε μια μηχανή που μετατρέπει το νερό σε κρασί και ότι το Big Ben θα λειτουργήσει με νέο μηχανισμό καθώς οι παλαιοί του δείκτες θα δημοπρατηθούν!

Στην Ελλάδα

Οι Έλληνες, όπως υιοθετούν διάφορα ευρωπαϊκά και αμερικάνικα έθιμα, όπως το Halloween πλέον ή ο Άγιος Βαλεντίνος, έτσι έγινε και με την Πρωταπριλιά. Κατέληξε μια αστεία και ευχάριστη συνήθεια για μικρούς και μεγάλους. Λαογράφοι βέβαια, θεωρούν πως το ξεγέλασμα του άλλου είναι μια αποτρόπαια πράξη και επιτηδευμένο ψέμα. Όπως και να’ χει, στους Έλληνες αρέσει η καλοπέραση και οι πλάκες! Ας προχωρήσουμε σε μερικές από τις πιο γνωστές φάρσες της Πρωταπριλιάς παγκοσμίως.

Οι πιο επικές φάρσες

1. Spaggheti on trees

Το 1957 στο BBC έγινε ένα hoax, μια ψεύτικη είδηση για την ανοιξιάτικη συγκομιδή σπαγγέτι στην Ιταλία, δηλαδή παρουσιάζονταν γυναίκες που μάζευαν σπαγγέτι από τα δέντρα και ο κόσμος το πίστεψε.

2. Left-handed whopper

Το 1997 στην Αμερική το Burger King ανακοίνωσε ότι θα λανσάρει το left-handed whopper, δηλαδή burger για αριστερόχειρες. Ύστερα, ακολούθησαν πολλοί ανυποψίαστοι πελάτες ψάχνοντας να βρουν το διάσημο burger της αλυσίδας.

3. Ο τάφος του Σωκράτη

Το 1995, το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού έκανε μια ανακοίνωση ότι κατά τη διάρκεια ανασκαφών του μετρό βρέθηκε ο τάφος του Σωκράτη. Το υπουργείο έδωσε λεπτομερείς πληροφορίες καθώς επεσήμανε ότι βρέθηκαν επίσης ο χιτώνας του αλλά και ίχνη του κονίου που είχε πιει. Προφανώς η είδηση έγινε viral και γύρισε τον κόσμο, μέχρι τη στιγμή που ενημερώθηκε ο τύπος ότι ήταν ένα απλό πρωταπριλιάτικο αστείο.

4. Μουτρωμένη Mona Lisa

Το 1990 οι συντηρητές τέχνης που ανέλαβαν να καθαρίσουν τη «Μόνα Λίζα» έκαναν μια φοβερή ανακάλυψη. Όταν οι συντηρητές αφαίρεσαν τη σκόνη από τον πίνακα του Μιχαήλ Άγγελου, το αινιγματικό χαμόγελο της Μόνα Λίζας χάθηκε οριστικά και στη θέση του εμφανίστηκε το πρόσωπο μια έκφραση μουτρωμένη! Βέβαια ήταν μια φάρσα, αλλά πολλοί το πίστεψαν.

Λόγοι που κάνουμε φάρσες

1. Γιατί περνάμε καλά
2. Γιατί ξεφεύγουμε από την καθημερινότητα
3. Γιατί κάνουμε τους άλλους να γελούν
4. Γιατί προάγουμε τη δημιουργικότητά μας
5. Και γιατί έχει πλάκα φυσικά!

Εσύ τι φάρσα θα κάνεις φέτος;

Πηγές:

A&E Television Networks. (2024, March 18). April Fools’ Day: Origins, meaning & hoaxes. History.com. https://www.history.com/topics/holidays/april-fools-day

Fani. (2020, March 31). Γιατί λέμε ψέματα την Πρωταπριλιά; Πότε έφτασε το έθιμο στην ελλάδα. ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. https://www.mixanitouxronou.gr/giati-leme-psemata-tin-protaprilia-ti-schesi-echoun-me-tin-galliki-protochronia-tous-keltes-psarades-ke-tous-gelotopious-tou-mega-konstantinou-pote-eftase-to-ethimo-stin-ellada/

Iefimerida.gr, N. (2023, April 1). Πρωταπριλιά: Από πού προέρχεται το έθιμο και γιατί τη γιορτάζουμε με φάρσες. iefimerida.gr. https://www.iefimerida.gr/zoi/protaprilia-apo-poy-proerhetai-ethimo

Πρωταπριλιά. Σαν Σήμερα .gr. (n.d.). https://www.sansimera.gr/articles/431